Przedmiotowy system oceniania
Edukacji Wczesnoszkolnej
W Szkole Podstawowej
W Bystrzejowicach Pierwszych
Rok szkolny 2017/2018
Spis treści
I. Cele edukacyjne ..................................................................................................................... 3
II. Rola, rodzaj i funkcje oceny ................................................................................................. 4
III. Sposoby sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów ................................................ 5
IV. Sposoby informowania uczniów i ich rodziców o indywidualnych osiągnięciach ............. 8
V. Warunki poprawiania oceny z przedmiotów obowiązkowych i dodatkowych .................. 10
Rozdział I
Cele edukacyjne
- Wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym.
- Przygotowanie do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą.
- Dbałość o to, aby dziecko rozróżniało dobro od zła, było świadome przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o przyrodę.
- Kształtowanie systemu wiadomości i umiejętności potrzebnych dziecku do poznawania i rozumienia świata, radzenia sobie w codziennych sytuacjach oraz do kontynuowania nauki w klasach IV-VI szkoły podstawowej.
Wykaz celów dla klas I-III
Klasa I:
- wprowadzenie i utrwalenie liter, początkowa nauka czytania i pisania;
- rozwijanie zainteresowania czytaniem i książkami;
- liczenie w zakresie 10;
- orientacja w najbliższym otoczeniu przyrodniczo-społecznym z wykorzystaniem doświadczenia i obserwacji’
- rozbudzanie zainteresowań kulturą i sztuką’
- rozwijanie poczucia estetyki, umuzykalnianie, edukacja motoryczno-zdrowotna;
- wdrażanie do funkcjonowania w zespole uczniowskim.
Klasa II:
- doskonalenie techniki czytania i pisania;
- kształtowanie umiejętności wypowiadania się na określony temat;
- rozwijanie zainteresowań czytelniczych;
- rozszerzenie zakresu liczbowego, liczenie z wykorzystaniem czterech podstawowych działań matematycznych, rozwiązywanie prostych zadań tekstowych;
- poszerzanie wiedzy przyrodniczo-społecznej z elementami kulturowymi;
- doskonalenie umiejętności posługiwania się językiem obcym;
- rozwijanie wrażliwości na sztukę poprzez kontakt z literaturą, muzyką, malarstwem, rzeźbą, architekturą;
- rozwijanie sprawności motorycznej i edukacja zdrowotna;
- motywowanie do pracy w zespole.
Klasa III:
- czytanie ze zrozumieniem, stosowanie różnorodnych form wypowiedzi ustnych i pisemnych;
- znajomość zasad gramatycznych, orograficznych i kaligraficznych oraz umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji;
- pogłębianie zainteresowań czytelniczych;
- doskonalenie liczenia w zakresie 100, analiza treści zadań złożonych, wdrażanie do logicznego myślenia;
- pogłębianie znajomości środowiska społeczno-przyrodniczego wybranych regionów Polski, Europy i świata;
- doskonalenie umiejętności posługiwania się językiem obcym;
- pogłębianie zainteresowań muzycznych, plastycznych, artystycznych dzieci oraz wdrażanie do aktywnego uczestniczenia w kulturze;
- edukacja motoryczna, kształtowanie zdrowego, aktywnego stylu życia;
- przygotowanie do samodzielnej pracy i nauki;
Rozdział II
Rola, rodzaj i funkcje oceny
1. Rola oceniania:
· informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie;
- udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju;
- motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu;
- dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnienia ucznia;
- umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej.
2. Rodzaje ocen:
- wstępna ocena rozwoju ucznia i jego możliwości - w klasie I, stanowi podstawę do zapewnienia każdemu uczniowi maksymalnego rozwoju;
- ocena bieżąca – informująca ucznia o jego postępach i zachowaniu, wyraźnie wskazująca osiągnięcia i to, co należy usprawnić;
- ocena podsumowująca: śródroczna i końcoworoczna – wyrażona na piśmie, stanowi syntetyczną informację o osiągnięciach ucznia;
- końcowa ocena rozwoju ucznia i jego możliwości – diagnozy końcowej - w klasie III.
3. Funkcje oceny:
- Informacyjna – co dziecku udało się poznać, zrozumieć, opanować, jakie umiejętności zdobyło, jaki był wkład pracy;
- Korekcyjna – co trzeba zmienić w pracy z dzieckiem, aby uzyskać lepsze efekty;
- Motywująca – zachęca do podejmowania dalszego wysiłku, wskazuje na możliwość osiągnięcia sukcesu, oraz daje dziecku wiarę we własne siły.
W procesie oceniania uwzględniane są następujące obszary:
- Indywidualne predyspozycje i możliwości dziecka w opanowaniu materiału edukacyjnego
- Stopień zaangażowania ucznia i wkład pracy w procesie zdobywania wiadomości i umiejętności,
- Umiejętność rozwiązywania problemów.
- Postępy dziecka w rozwoju społeczno – emocjonalnym.
Rozdział III
Sposoby sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów
1. Metody sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów
- ustne sprawdzanie wiadomości i umiejętności uczniów;
- prace pisemne np. (dłuższe wypowiedzi ciągłe);
- kartkówki – trwające nie dłużej niż 15 minut i nie zawsze zapowiadane. Nauczyciel musi sprawdzić je w ciągu trzech dni;
- sprawdziany – trwające od 30 – 45 minut; zapowiadane po zrealizowanej części materiału. Nauczyciel musi sprawdzić je w ciągu tygodnia (w tygodniu mogą być tylko dwie takie prace);
- testy – trwające 1 lub 2 godziny lekcyjne, mogą być przeprowadzane w częściach w ciągu 1 dnia, nauczyciel musi sprawdzić je w ciągu 2 tygodni (w ciągu tygodnia może być jeden taki test);
- obserwacja uczenia się (praca w grupie);
- posługiwanie się książką;
- aktywność;
- zadania domowe;
- prace samodzielne np. albumy, makiety, plansze informacyjne;
- wykonywanie ćwiczeń praktycznych (przede wszystkim w przedmiotach „artystycznych" oraz wychowaniu fizycznym.
2. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów.
Formy, jakie stosuje się w edukacji uczniów klas I - III do sprawdzania wiadomości i umiejętności pracy uczniów to:
- ciche czytanie
- głośne czytanie
- przepisywanie
- pisanie ze słuchu
- pisanie z pamięci
- wypowiedzi ustne
- wypowiedzi pisemne
- recytacja
- prowadzenie zeszytu i ćwiczeń
- samodzielne zdobywanie wiadomości, lektura
- dostrzeganie zjawisk przyrodniczych
- liczenie pamięciowe
- wykonywanie i zapisywanie działań matematycznych
- układanie zadań
- przeprowadzanie pomiarów
- stosowanie technik plastycznych i technicznych
- dokładność i estetyka wykonania prac
- wiedza o sztuce
- śpiewanie
- czytanie i zapisywanie nut
- rozpoznawanie utworów muzycznych
- wykonywanie ćwiczeń gimnastycznych
- sprawność fizyczna
- rozumienie i sposób wykonania ćwiczeń na zajęciach komputerowych
- aktywność na lekcji
- praca w zespole
3. Organizacja procesu oceniania
- W klasach I-III ocena klasyfikacyjna śródroczna i końcoworoczna jest oceną opisową.
- W klasach I-III szkoły podstawowej śródroczne i roczne oceny klasyfikacyjne zachowania są ocenami opisowymi i uwzględniają w szczególności:
· stosunek do obowiązków szkolnych;
· funkcjonowanie dziecka w środowisku szkolnym;
· kulturę osobistą;
· przestrzeganie zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm etycznych oraz funkcjonujących umów.
- Ocena klasyfikacyjna śródroczna i końcoworoczna z religii jest wyrażona stopniem.
- Ocena klasyfikacyjna śródroczna i końcoworoczna z języka nowożytnego jest wyrażona stopniem.
Śródroczna ocena przygotowywana jest w postaci Arkusza obserwacji, odpowiedniego na danym etapie kształcenia.
Ocena końcoworoczna jest oceną opisową i ujmuje:
- osiągnięcia wychowawcze:
o wywiązywanie się z obowiązku ucznia
o przestrzeganie regulaminów klasowych i szkolnych
o umiejętność współdziałania w zespole lub grupie z zachowaniem odpowiednich norm
o kulturalne zachowanie się poza szkołą
o okazywanie szacunku innym osobom
o dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne
- umiejętność wypowiadania się
- technikę czytania i pisania
- podstawy ortografii i gramatyki
- liczenie w zależności od poziomu nauczania
- rozwiązywanie zadań tekstowych
- ogólną wiedza o otaczającym świecie
- zaangażowanie w zajęcia o charakterze artystycznym i sportowym
- osobiste osiągnięcia uczniów.
- W klasach I-III oceny bieżące ustala się w stopniach według następującej skali:1-6:
· Celujący - 6 – otrzymuje uczeń, gdy na lekcjach wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program, jego zainteresowania są różnorodne, potrafi rozwiązywać nietypowe problemy, jest twórczy, rozwija swoje zdolności.
· Bardzo dobry – 5 – otrzymuje uczeń, gdy umie wszystko, co było na lekcjach, sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami, samodzielnie rozwiązuje problemy zadane przez nauczyciela, inne niż przykłady rozwiązywane w klasie, pracuje systematycznie.
· Dobry – 4 – otrzymuje uczeń, gdy samodzielnie rozwiązuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne, jego wiadomości i umiejętności pozwalają mu zrozumieć większość materiału.
· Dostateczny – 3 - otrzymuje uczeń, gdy opanuje podstawowe wiadomości przewidziane na danym poziomie na tyle, że może czynić dalsze postępy w uczeniu się, potrafi rozwiązywać zadania o średnim stopniu trudności, czasami przy pomocy nauczyciela.
· Dopuszczający – 2 - otrzymuje uczeń, gdy potrafi rozwiązywać proste zadania typowe, korzystając z uwag nauczyciela i jego pomocy, ma zaległości w nauce, nie opanował podstawowych wiadomości określonych w programie nauczania dla danej klasy.
· Niedostateczny – 1 – otrzymuje uczeń, gdy nie opanował nawet minimum wiadomości z danej dziedziny wiedzy, co umożliwia mu dalszą naukę, ponieważ nie potrafi rozwiązywać prostych zdań nawet przy pomocy nauczyciela.
2. Dopuszcza się stosowanie znaków „+” i „-„ przy ocenach cząstkowych lub jako informację dodatkową, określającą szczególne umiejętności komunikacyjne i społeczne ucznia.
3. Sprawdziany pisemne należy opatrzyć punktacją i recenzją zawierającą wskazówki do dalszej pracy.
Uczeń otrzymuje stopień CELUJĄCY, jeśli spełnił normę oceny bardzo dobrej oraz rozwiązał zadanie ( polecenie) dodatkowe.
100% - 91% - BARDZO DOBRY
90% - 75% - DOBRY
74% - 51% - DOSTATECZNY
50% - 31% - DOPUSZCZAJĄCY
30% - 0 % - NIEDOSTATECZNY
- Inne oznaczenia przyjęte przez nauczyciela powinny być przekazane uczniom i ich rodzicom np. za trzy plusy można otrzymać ocenę bardzo dobrą (stosowane zapiskach własnych nauczyciela).
- Pod koniec pierwszego etapu edukacji dopuszcza się możliwość przeprowadzenia zewnętrznego testu kompetencji dla klas III.
- Wyniki testu w formie pisemnej zostają przekazane rodzicom.
- Wyniki zewnętrznego testu kompetencji kl. III zostają przekazane wychowawcom klas IV i stanowią diagnozę wstępną uczniów w klasie czwartej.
- Pisanie z pamięci i pisanie ze słuchu oceniane są następująco (błędy I stopnia):
· Celujący (6) – 0 błędów
· Bardzo dobry minus (5-): 1 błąd
· Dobry plus (4+): 2 błędy
· Dobry (4): 3 błędy
· Dobry minus (4-): 4 błędy
· Dostateczny plus (3+): 5 błędów
· Dostateczny(3): 6 błędów
· Dostateczny minus (3-): 7 błędów
· Dopuszczający (2): 8 błędów
· Niedostateczny (1): 9 i więcej błędów
- Prace sprawdzające (dyktanda, sprawdziany, testy) będą oceniane wg obowiązującej skali ocen, wynik wpisany do dziennika w wydzielonym miejscu, wyniki omówione z uczniami, gromadzone w teczce ucznia i udostępniane rodzicom na zebraniu.
- Wszystkie rodzaje ocen (wstępna, bieżąca i podsumowująca) otrzymywane przez ucznia odnotowywane są przez nauczyciela w dzienniku lekcyjnym w odpowiedniej edukacji z zachowaniem słownego opisu (podział na umiejętności i wiadomości).
- Podstawą do ustalenia oceny jest minimum pięć oceny cząstkowych z edukacji środowiska społeczno-przyrodniczego, z edukacji plastycznej, technicznej, muzycznej i fizycznej, natomiast z edukacji polonistycznej i matematycznej, co najmniej 15 ocen.
- Nauczyciel obserwując ucznia i jego rozwój, gromadzi swoje obserwacje, notuje spostrzeżenia (strony w dzienniku). Zbiera również karty pracy ucznia, jego prace plastyczne, literackie - przechowuje je w segregatorach lub miejscu wyznaczonym w klasie. Na tej podstawie dokonuje oceny opisowej na koniec okresu I i II.
- Zadania dodatkowe nie są obowiązkowe, wykonują je dzieci chętne. Za wykonanie prac dodatkowych uczeń otrzymuje tylko ocenę pozytywną. Za brak lub źle wykonaną pracę dodatkową nie wystawia się oceny negatywnej.
- Przy formułowaniu oceny z edukacji muzycznej, plastycznej, technicznej czy wychowania fizycznego nauczyciel ocenia zaangażowanie i wysiłek ze strony ucznia oraz jego możliwości w tym zakresie.
- Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do zajęć dwa razy w ciągu semestru oraz po nieobecności z powodu choroby, odrębnie. Fakt nieprzygotowania uczeń zgłasza na początku zajęć, w przeciwnym razie nie będzie on usprawiedliwiony.
- W przypadku niezrozumienia określonego zagadnienia, partii materiału, uczeń powinien zgłosić to nauczycielowi.
Rozdział IV
Sposoby informowania uczniów i ich rodziców
o indywidualnych osiągnięciach
- Wymagania edukacyjne i przedmiotowy system oceniania przedstawiane są uczniom na jednych z pierwszych zajęć w danym roku szkolnym, a fakt ten jest odnotowany w dzienniku zajęć lekcyjnych.
- Wymagania edukacyjne i przedmiotowy system oceniania przedstawiane są rodzicom na pierwszym zebraniu w danym roku szkolnym, a fakt ten jest odnotowany w dzienniku zajęć lekcyjnych, a dodatkowo potwierdzony podpisem rodzica na liście potwierdzającej zapoznanie się z aktami wewnętrznymi szkoły. Informacja na temat wymagań edukacyjnych obejmuje zakres wiadomości i umiejętności z poszczególnych edukacji nauczania, uwzględnia poziom wymagań na poszczególne oceny szkolne.
- Ocenianie ucznia w jest jawne i odbywa się na bieżąco w klasie, podczas wielokierunkowej działalności ucznia. Nauczyciel sprawdza wykonywane prace, chwali za wysiłek, za chęci, za pracę. Nagradza pochwałą, gestem oraz wskazuje, co uczeń powinien zmienić, poprawić czy wyeksponować. Podkreśla, więc osiągnięcia ucznia, ale nie porównuje go z innymi uczniami.
- Nauczyciel stosuje wszystkie dostępne sposoby oceniania wspomagającego, tj.: obserwuje ucznia i jego pracę, rozmawia z nim i motywuje do dalszych wysiłków. Uczeń powinien mieć pewność, że w toku uczenia się ma prawo do popełniania błędów, do rzetelnej informacji, z której jasno wynika, co zrobił dobrze, co źle, a co musi zmienić, aby było lepiej. Taka informacja wywołuje motywację do dalszego wysiłku w celu dokonywania korekty poprzez kolejne działania.
- Sprawdzone i ocenione prace kontrolne uczeń i rodzice otrzymują do wglądu, zawsze, gdy zajdzie taka potrzeba.
- Informacje o postępach ucznia w nauce i pracy rodzice uzyskują podczas kontaktów indywidualnych z nauczycielem, podczas zebrań z rodzicami organizowanymi zgodnie z kalendarzem szkolnym oraz w czasie dni otwartych szkoły.
- Podczas zebrań z rodzicami organizowanymi w ciągu semestru nauczyciel przekazuje informacje o postępach dziecka na specjalnie przygotowanych kartkach, w postaci ocen cyfrowych z poszczególnych edukacji z podziałem na umiejętności.
- W przypadku trudności w nauce, częstego nieprzygotowania do zajęć – rodzice informowani będą podczas organizowania indywidualnych spotkań z nauczycielem.
- W przypadkach utrudnionych kontaktów z rodzicem informacje zostaną przekazane telefonicznie.
- W przypadkach niemożliwego kontaktu telefonicznego - wysłanie listu - zaproszenie do szkoły na indywidualną rozmowę lub ostatecznością będzie wizyta w domu dziecka nauczyciela-wychowawcy i pedagoga.
- Prace ucznia (zeszyty dyktand, prace samodzielne, sprawdziany, prace plastyczne itp.) udostępniane są rodzicom na ich prośbę.
- Ocenę śródroczną otrzymuje rodzic po zakończeniu semestru na specjalnie przygotowanym arkuszu, odrębnym dla poszczególnych poziomów nauczania (kl. I, II, III).
- Ocenę roczną otrzymuje rodzic w dniu zakończenia roku szkolnego na świadectwie szkolnym.
Rozdział V
Warunki poprawiania oceny z przedmiotów
obowiązkowych i dodatkowych
- W klasach I-III dopuszcza się poprawianie oceny bieżącej na prośbę ucznia lub rodziców (opiekunów prawnych) w odpowiedniej formie dla ucznia.
- Nie dopuszcza się w klasach I-III zmiany oceny klasyfikacyjnej.
- W razie nieobecności, uczeń ma obowiązek nadrobić zaległości z poszczególnych przedmiotów w terminie uzgodnionym z nauczycielem.
opracował: Zespół edukacji wczesnoszkolnej